1. imkerij en glasblazerij
2. Cathilleweg
3. Schobbejak,
4. kanaal Brugge-Oostende
5. Stalhillebrug
6. Jabbekebeek.
7. Paeys Hope
Niet-bewegwijzerde wandeling
VERTREK
Kalsijdeweg Stalhille, achterkant kerk (gratis parking)
Stalhille, of de parel van het noorden, heeft een rijke geschiedenis, die verbonden is aan de Yperleet, het kanaal Brugge-Oostende. Natuur en erfgoed gaan hier hand in hand.
START
De eerste vermeldingen dateren al uit 1247. Van hieruit kijk je tot aan het kanaal Brugge-Oostende en zie je hoe de wind speelt met de grashalmen. Een open vlakte dus met in de verte een restant van Molen Verburgh. De wieken ruilden plaats voor een mansardedak, want de molen werd tot woning omgebouwd.
Houd halt aan de Sint-Jan Baptistkerk en ontdek op het kerkhof de talrijke gietijzeren kruisen. Deze geklasseerde kerk gaat prat op zijn goed bewaarde orgel, gemaakt door Jacob van Eynde (Ieper) en gebouwd in 1715-1716.
1.
Op nr. 18 vind je een imkerij en glasblazerij. Je verneemt hier dus alles over glasblazen en bijen. Tijd voor een glaasje honingbier of honingthee? Op de Kalsijdeweg nr. 16 bevond zich vanaf 1819 de allereerste gemeentelijke school van Stalhille, in 1874 verhuisde het schooltje naar de Cathilleweg.
2.
De Cathilleweg is de centrale weg in Stalhille. Tot eind jaren 70 passeerde alle verkeer naar de kust hier. Gelukkig bracht de expresweg N377 soelaas. In nr. 88, een herberg en smidse uit 1874, huisde het gemeentehuis van Stalhille. Tot de fusie van Stalhille met Jabbeke in 1976 was dit café ook gemeentehuis en omgekeerd. Wat verder, in nr. 68, vind je een kruidenwinkel. Goed voor meer dan 100 verschillende kruiden, allerlei natuurproducten en een heerlijk zomerterras in de binnentuin. In nummer 38 bevond zich de gemeenteschool, het bouwjaar lees je af op de gevel. Vandaag is dit de gemeentelijke cultuur- en ontmoetingszaal Swaenenburg. Brouwerij Den Hoorn, actief van 1893 tot 1952, was in nr. 11 gevestigd, terwijl de grootvader van flandrien Johan Museeuw, zelf geboren in Varsenare, in de Cathilleweg 9 woonde.
3.
Schobbejak, een natuurgebied in de polders, ontstond uit een samenwerking tussen de lokale landbouwers en het Agentschap voor Natuur en Bos, dat ca. 20 ha in beheer heeft. De grutto, tureluur, scholekster en de bruine kiekendief zijn hier thuis. In de rietlanden broedt de Cetti’s zanger en in de winter is dit een foerageergebied voor watervogels. Aan de Stalhillebrug wandel je langs de vaart verder richting Brugge (Vaartdijk Noord). Volg de zeshoekige bordjes van het Nachtegaalpad. Deze lus van 11 km serveert je tot aan Nieuwegebrug puur poldergeluk.
4.
Het kanaal Brugge-Oostende snijdt door dit landschap heen. Dit kanaal ontstond toen de Yperleet werd rechtge- trokken om de 14de-eeuwse wolhandel tussen Brugge en Engeland te vergemakkelijken. Dankzij dit kanaal verrezen hier verschillende steenbakkerijen. Vermoedelijk werden vele burchten en kastelen uit de regio opgetrokken met stenen uit deze Stalhilse steenbakkerijen. Vandaag is dit de plek bij uitstek om zorgeloos rechtdoor te fietsen, te wandelen en te genieten van de natuur. Opgelet, er zijn slechts drie oversteken. Wie liever komt aangevaren, meert aan in Jabbeke, waar twee aanlegsteigers wachten.
5.
Stalhillebrug is dé fotospot van Jabbeke. De wandel- en fietsbrug gaat, als een vliegend tapijt, sierlijk omhoog telkens als er een schip passeert. Maar toch heerste hier niet altijd peis en vree. Op 16 november 1580 vond aan de overkant van het kanaal een kleine veldslag, of een grote schermutseling, plaats. Spaansgezinde en katholieke ruiters van de prins van Parma (ook wel de paternosterdragers genoemd) bekampten Schotse ruiters en troepen onder bevel van kolonel Henry Balfour. De Schotten vochten voor de Geuzen of staatse (calvinistische) troepen. De kolonel werd samen met minstens 50 van zijn manschappen gedood, vele tientallen werden gevangengenomen. De oude brug over het kanaal was te zien in de film Franz uit 1972. Jacques Brel was hier toen gezapig aan het fietsen. Net voor de brug, in de bocht, staan nabij de woning in Cathilleweg nr. 1 enkele grote bronzen beelden. Deze woning met atelier wordt sinds 1974 bewoond door de internationaal geprezen kunstenaar Hubert Minnebo. Hij creëert zowel schilderijen, metalen en bronzen beelden als juwelen.
6.
Jabbeke heeft haar naam te danken aan de Jabbekebeek. Het stroomgebied van deze beek bedraagt 2.318 ha en omvat grosso modo de zandgronden gelegen in de driehoek ten zuiden van de lijn Oudenburg-Brugge tot aan Vloethemveld. De beek is vanaf de overkant van de snelweg gekanaliseerd tot aan het kanaal Brugge-Oostende. Daar waar de beek in het kanaal stroomt, ontdek je een mooie, rustige picknickplaats. Een plek waar het goed vertoeven is.
7.
Cathilleweg nr. 6: Deze grote hoeve staat bekend als Paeys Hope (15de eeuw). Ze is uitgerust met een gerenoveerde rosmolen uit de 19de eeuw. Een rosmolen wordt niet met wind, maar met echte paardenkracht aangedreven.
