De VMM onderzoekt vanaf 20 juni 2017 de verzilting van het grondwater in het kust- en poldergebied. Dat onderzoek gebeurt vanuit de lucht per helikopter. Dit onderzoek kadert in het Europese Topsoil-project.
Topsoil is een project binnen het Interreg VB North Sea Region programma. Het project is tot stand gekomen om de Noordzeeregio in de toekomst beter te wapenen tegen de gevolgen van klimaatsverandering. Heel veel dagelijkse activiteiten zijn onlosmakelijk verbonden aan het bovenste deel van de bodem. Klimaatsverandering heeft immers een steeds snellere impact op de ondergrond en het grondwater.
De algemene doelstelling van het project is om gezamenlijk en interregionaal te onderzoeken hoe de bovenste 30 meter van de bodem kan beheerd worden. Het grondwater in het kust- poldergebied is van nature verzilt waardoor je er zowel zoet, brak als zout water aantreft. Bedoeling is om de juiste verdeling tussen de verschillende soorten water te meten en in kaart te brengen.
De praktische implementatie van de uitgewerkte oplossingen gebeurt in 16 pilootprojecten in verschillende regio's van het Noordzeegebied.
De verdeling tussen zoet, brak en zout water werd al eens in kaart gebracht in de jaren 1960 en 1970. Het poldergebied maakte intussen heel wat ontwikkelingen door die de verhouding beïnvloed hebben (verstedelijking, uitbouw van de haven). Ook voor toekomstige projecten en voor drinkwaterwinning is kennis over de verziltingsgraad van belang.
Een helikopter vliegt systematisch langs lijnen op 250 m afstand van elkaar. Onderaan de helikopter hangt een hoepelvormige meetsonde van 30 op 11 meter. De helikopter vliegt op lage hoogte (65 meter) zodat de meetsonde 30 meter boven de grond hangt. De snelheid is 30 tot 60 km/u.
Door het uitzenden van een elektromagnetisch veld worden gegevens verzameld over het geleidend vermogen van de ondergrond. Uit dit onderzoek kan de VMM de verziltingsgraad van het grondwater afleiden in het kust- en poldergebied vanaf de Franse grens tot het Boudewijnkanaal, het noorden van het Meetjesland en Linkerscheldeoever. Dat betekent dat de helikopter boven de volgende gemeenten zal vliegen: Alveringem, Assenede, Beveren, Blankenberge, Bredene, Brugge, De Haan, De Panne, Diksmuide, Gistel, Houthulst, Jabbeke, Koekelare, Koksijde, Lo-Reninge, Middelkerke, Nieuwpoort, Oostende, Oudenburg, Sint-Gillis-Waas, Sint-Laureins, Veurne en Zuienkerke.
Op linkerscheldeoever gebeuren de metingen in samenwerking met MOW-afdeling Maritieme Toegang, het Havenbedrijf Antwerpen, Maatschappij Linkerscheldeoever en het Agentschap voor Natuur en Bos.
De vluchten zijn gepland vanaf 20 juni 2017 en zullen een 3-tal weken duren. Er kan alleen gevlogen worden als de weersomstandigheden dat toelaten. Er mag dus geen mist, sterke wind, onweer of te lage bewolking zijn. Eens de exacte data bekend zijn, zal je hier op kaart kunnen volgen welke routes de helikopter wanneer zal vliegen.
De exacte data en welke route de helikopter wanneer zal volgen, is raadpleegbaar op https://www.vmm.be/water/projecten/topsoil-brengt-verzilting-in-kust-en-poldergebied-in-kaart.
De elektromagnetische straling is onschadelijk voor mens en dier. Het is niet uitgesloten dat paarden kunnen schrikken van het geluid van de helikopter en/of de grote zwevende hoepel in de lucht. Andere dieren zoals runderen blijken geen of nauwelijks hinder te ondervinden van helikoptervluchten bij gelijkaardig onderzoek in het buitenland. We bevelen aan om dieren (voornamelijk paarden) op een veilige plaats te stallen gedurende het onderzoek.
Het Topsoil-project is tot stand gekomen binnen het Interreg North Sea Region. Dat is een tranlogo interreg rgbsnationaal programma met als doel om duurzame economische groei in de deelnemende landen in de Noordzeeregio te ondersteunen, te ontwikkelen en te bevorderen. Grensoverschrijdende samenwerking is van groot belang aangezien klimaatverandering niet stopt aan de landsgrenzen.
